Naziler ile Burun Estetiği Savaşı

Op.Dr. Reşat Altuğ Aktaş

Nisan 5, 2015

1930’lu yıllarda büyük ve sırtı kabarık olan tipik bir Yahudi burnuna sahip olmak ciddi bir sıkıntı kaynağıydı. Hele ki Almanya topraklarında.

Bir alman ortopedi cerrahı olan Jacques Joseph, Amerikalı meslektaşı Roe gibi rinoplasti ile ilgileniyor ve özellikle de ırksal ayrıntılara odaklanıyordu. Onun bu çalışması Alman toplumunda baskı görmeye başlayan Yahudiler için bir kurtuluş oluyordu. Çünkü tipik özellikleri olan Yahudi burunları onların toplum içerisinde direkt olarak tanınmasına ve farklı muamele görmelerine neden oluyordu. İlk burnunu düzelttiği zengin bir Yahudi idi ve arkadaşıydı. Arkadaşı Berlin’e geri döndüğünde tüm çevresi şaşkınlık içerisindeydi. Bu haber ışık hızı ile yayıldı. Joseph kapalı rinoplasti yapıyordu. Kesiler burun içerisinde olduğu için hiç bir iz kalmıyordu. O zamanlar iletişim şimdiki gibi değildi tabiki ve Joseph, Amerika’daki meslektaşı Roe’den haberi yoktu. Bu nedenle kapalı rinoplastiyi Joseph kendi buldu zannediyordu. Oysa Roe kendisinden 40 yıl önce rinoplastiyi kapalı yapıyordu. İzin olmaması çok önemliydi, aksi halde toplumsal baskı daha da katlanabilirdi.

Tipik Yahudi Burnu

Joseph 1934 yılında Hitlerin yönetimi ele almasından bir kaç ay sonra hayata gözlerini yumdu. Rethi adlı cerrah ta aynı yıl, Joseph’in ölümünden hemen sonra açık rinoplastiyi ilk defa uyguladı ve tanıttı. Açık rinoplastinin yükselişinin nazilerle paralel olması bana hep ironik gelmiştir.

Joseph’in ölümünün ardından Yahudilerin daha çok görünmez olmaya ihtiyacı vardı. Görevi onun öğrencileri devraldı.O yıllarda Amerika’da da rinoplasti furyası patlamıştı. Samuel Forman adlı bir anatomist de rinoplastinin temellerini ortaya koyacak bir çalışma yapmak istiyordu. Bunu kitaplarda detaylı anlatabilmek için ameliyatı görmesi gerekiyordu, ne yazık ki plastik cerrahlar onu ameliyatlarına almak istemiyor ve işlemi gizliyorlardı. Sonun da o da hevesli bir KBB asistanı olan Irving Goldberg ile çalışmaya başladı. O da burun anatomisine meraklıydı. Bu sevdası uğruna Almanya’ya gitti ve Joseph tarafından eğitilmiş Macar Zoltal Negel ile çalıştı bir süre. Burun sırtını daraltıp, burun ucunu kubbe gibi kaldırarak küçük küstah burunlar yapmayı ondan öğrendi.

Biraz da bunun etkisi ile kapalı rinoplasti herkes tarafından öğrenilebilir bir ameliyat değildi. Mutlaka biri size öğretmeli ve bu teknik ile gönül bağınız olmalı. Aksi halde başaramazsınız. Çünkü kapalı rinoplasti diğer ameliyatlar gibi izlenerek öğrenilemez. Onu sadece yapan cerrah görür. Bu nedenle kapalı rinoplastide oda da sadece siz, hasta ve tanrı vardır.

Hastalıklar tarihin tozlu sayfalarında çoğu şeyi değiştirmiştir. Bizler ise bunları genelde farklı siyasi amaçlarla olduğunu sanırız. Oysa sadece farklı pencereden bakmak gereklidir. Ve hiçbir cerrahi işlem Kapalı Rinoplasti kadar siyasi dengeleri böylesine değiştirecek güce sahip olmamıştı.

Op.Dr. Reşat Altuğ Aktaş

1979 yılında Ordu/Fatsa’da doğdu. 1989 yılında Antakya Vali Ürgen İlkokulu’nu bitirdi. 1996 yılında Giresun Hamdi Bozbağ Anadolu Lisesi’ni bitirdi. 1996 yılında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne başladı. 2003 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı’nda ihtisasa başladı.

http://www.resataktas.com