Sağlıksız beslenme ve fiziksel inaktivite tüm dünyada bir çok sağlık sorununun esas nedenidir.Sağlıklı beslenme, malnütrisyonun (yetersiz beslenme) tüm formlarını engellemenin yanı sıra obezite, diyabet, kalp hastalığı, inme ve kanser de dahil olmak üzere bulaşıcı olmayan hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olur.. Sağlıklı beslenme alışkanlığı yaşamın erken döneminde kazanılmalıdır. Yaşamın ilk 2 yılında dengeli beslenme bulaşıcı olmayan hastalıklara yakalanma riskini azaltmakta ve sağlıklı yaşam sürdürülmesini desteklemektedir.
Son yıllarda bireyler tükettikleri besinlerden daha çok enerji/doymuş ve trans yağ/basit şeker/tuz almalarına karşın posadan zengin olan sebze ve meyve, tam tahıllı ürünleri daha az tüketmektedir. Sağlıklı ve dengeli beslenme planı bireysel ihtiyaçlara göre düzenlenmelidir. (yaş, cinsiyet, yaşam tarzı, fiziksel aktiflik durumu vb.)
Yetişkinler için sağlıklı beslenme önerileri şunlardır:
* Tam buğday ürünleri tüketilmelidir. (tam buğday ekmeği, yulaf ve çavdar ürünleri ,bulgur)
* Günlük 400 gram (5 porsiyon) sebze ve meyve tüketilmelidir. (1 porsiyon meyveler:1 orta boy şeftali / 1 orta boy armut / 1 orta boy portakal / 1 orta boy greyfurt / 2 mandalina / 1 orta boy nar / 3 küçük hurma gibi)
* Basit şekerlerden alınan enerji toplam enerjinin %10’unun az olmalıdır. (basit şekerler: çay şekeri, bal, reçel, pekmez, şekerlemeler gibi kan şekerini hızlı yükselten genellikle de besleyici değeri daha düşük olan gruptur. )
* Yağlardan gelen enerji, toplam enerjinin %30’undan az olmalıdır. ( günlük toplam enerji ihtiyacı kadınlarda ortalama 2100 kcal,erkeklerde 2800 kkcal’dir.)
* Tuz tüketimi günlük 5 gramın altında (silme bir tatlı kaşığı veya tepeleme bir çay kaşığı ) ve iyotlu tuz olmalıdır.
Çocuklar için sağlıklı beslenme önerileri şunlardır:
* Bebekler ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmelidir.
* 6 aydan itibaren, anne sütü; yeterli, güvenli ve besleyici yoğun tamamlayıcı besinler ile tamamlanmalıdır. Anne sütüne ilk 2 yıl boyunca devam edilmelidir.
* Şeker ve tuz besinlere kesinlikle eklenmemelidir.
Sağlıklı Beslenmek İçin Pratik Öneriler:
Sebze ve Meyve: Yemeklere sebze eklenmeli, ara öğünlerde taze meyve tüketilmeli, sebze ve meyveler mevsiminde tüketilmeli, sebze ve meyve tüketiminde çeşitlilik sağlanmalıdır.
Yağlar: Etler pişirilirken görünen yağlardan arındırılmalı, doymuş yağlar (kuyruk yağı,iç yağı,tereyağ) yerine bitkisel yağlar (zeytin yağı,ayçiçek yağı,kanola yağı), tercih edilmeli, kızartma/kavurma yerine buharda/fırında pişirme yöntemleri tercih edilmeli, trans yağ içeren besin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Tuz : Yemeklere sonradan tuz ilave edilmemeli, masada tuz bulundurulmamalı, tuz içeren besin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Şeker: Şeker içeren yiyecek ve içecek tüketimi sınırlandırılmalı, şeker içeren besinleri tüketmek yerine meyve tercih edilmelidir.
Facebook
Twitter
Pinterest
Instagram
Google+
YouTube
RSS