CK (Kreatin Kinaz) Testi Nedir ?

CK testi, kandaki kreatin kinaz (CK) veya diğer adıyla kreatin fosfokinaz (CPK) enziminin seviyesini ölçer. Vücutta iskelet kası, kalp, beyin ve daha az miktarda da diğer organ ve dokularda bulunan CK enzimi esas olarak kas veya beyin hasarının olduğu bazı hastalıklarda tanı koymada veya düşünülen tanıyı ekarte etmede yardımcıdır. Önceki yıllarda kalp krizinin tanısında kullanılan bu test günümüzde yerini büyük ölçüde troponin testlerine bırakmıştır.

CK nereden salgılanır ?

Normalde kandaki düşük düzeylerde bulunan CK’nın kaynağı esas olarak iskelet kaslarıdır. Kas hasarı meydana geldiğinde, hasarlanmış hücreden salgılanarak kana karışır ve kandaki CK seviyesi yükselmeye başlar. Örneğin kalp kasının hasarından 4-8 saat sonra kanda yükselmeye başlayan CK, 12-24 saat sonra maksimum seviyeye ulaşır.

CK testi için gerekli örnek nedir ?

Test koldan alınan kan örneğinde yapılır.

CK testi neden yapılır ?

• Kas hücrelerinin iltihabı,
• Kas hastalıkları,
• Kas travması,
• Kas zayıflığı, kas ağrıları, koyu renk idrar gibi belirtilerin sebebinin araştırılmasında CK testi istenir.

 

CK testi normal değerleri nelerdir ?

Aşağıda verilen değerler testin yapıldığı laboratuvara, kullanılan metoda ve testin yapıldığı cihaza göre değişiklik gösterebilir.

Erkeklerde:

6-11 yaş arası: 150-499 U/L arasında,

12-17 yaş arası: 94-499 U/L arasında,

18 yaş ve üzerinde: 52-336 U/L arasında,

Kadınlarda:

6-7 yaş arası: 134-391 U/L arasında,

8-14 yaş arası: 91-391 U/L arasında,

15-17 yaş arası: 53-269 U/L arasında,

18 yaş ve üzerinde: 38-176 U/L arasındadır.

Yüksek değerler ne ifade eder ?

• Kas hastalıkları: Musküler distrofi adı verilen kas hastalıkları kan CK düzeyini 50 kata kadar yükseltebilir. Hastalık klinik olarak belirtilerini göstermeye başlamadan çok önce kandaki CK düzeyi yükselmiş olarak saptanabilir.
• Rabdomiyoliz adı verilen ve kas dokusunun hızlı bir şekilde hasara uğradığı durumlar,
• Kalp krizi,
• Yakın zamanda aşırı egzersiz veya ağır spor yapılmış olması CK değerlerinin yükselmesine sebep olabilir.

 

Testin sonucunu etkileyen faktörler nelerdir ?

• Yakın zamanda kas içine yapılmış enjeksiyonlar (örneğin ağrı kesici veya antibiyotik iğnesi yaptırılması) CK düzeyini geçici olarak yükseltebilir.
• Aşırı yapılan bedensel aktiviteler veya ağır sporlar da CK düzeyinde geçici yükselmelere sebep olabilir.
• Yakın zamanda yapılmış ameliyatlarda CK’da yükselmeye yol açar.
• Arı sokması da CK’yı yükseltebilir.

 

Test sonuçları mutlaka doktorunuz tarafından değerlendirilmelidir.

Test öncesi nelere dikkat edilmelidir ?

Test sonuçlarını etkileyen ilaçları kullanan hastalar bu durumu testi isteyen doktora mutlaka belirtmelidirler.